HenkTekst

Help! Iedereen is thuis. De hele dag. Je hebt opeens een beroep waar je niet voor gekozen hebt. En niet zomaar voor een dagje, niet voor een week. Voor maanden. Belangrijk genoeg dus om dat goed aan te pakken. Hoe krijg je dat voor elkaar zónder je kinderen achter het behang te plakken? Lees daarom de 13 tips thuisonderwijs.

Naast het ‘juf of meester spelen’ heb je vast nog genoeg andere dingen te doen. Toch krijg je het voor elkaar. Met deze tips kun je van thuisonderwijs zelfs een feestje maken. Nou ja, het scheelt misschien een hoop kabaal en een paar rollen behang. Ook mooi meegenomen.

Maar eerst nog even een open deur. Accepteer de huidige situatie. Voor iedereen is die lastig. En echt, iedereen weet dat het voor jou ook lastig is.

Hoe houd je het thuis leerzaam en leuk?

Tip 1 - mees én juf?

Natuurlijk ben je niet altijd met zijn tweeën. Soms sta je er alleen voor. Een behoorlijke uitdaging. In dat geval kun je de eerste tip overslaan. Geen nood er blijven er nog 12 over.

Ben je er nog? Oké! Verder met tip 1. Gaan jullie er samen voor? Spreek dan ook samen af wie wat doet. Verdeel je tijd slim tussen de begeleiding van je kind, je eigen werk en vrije tijd.
Hebben jullie meer kinderen? Helpen jullie ze samen? Of gaat een van jullie even ‘eigen werk’ doen? Je kunt ook even één kind apart helpen. Dat verlicht de druk op iedereen. Bovendien ontstaat zo meteen een nieuwe dynamiek.

Tip 2 - de school

Wat wil de school van je kinderen? Zijn er (genoeg) taken? Op papier of – oei! -online? In dat laatste geval, probeer vooraf alvast even of je kunt inloggen. Als dat fout gaat, kun je het op tijd oplossen.
Welke ondersteuning biedt de school? Is er een dagelijks moment waarop je vragen kunt stellen? Via WhatsApp, Facetime of op een andere manier? Aarzel niet om het te gebruiken als je een vraag hebt.

Tip 3 - wie ben ik?

Bedenk dat je rol bij thuisonderwijs anders is dan anders. Maar pas op, ga niet te veel in de schoenen van de leerkracht staan. Dat gaat enorm knellen. Dat kan ik je verzekeren. Leraar zijn is een vak apart.
Soms is er net wat meer geduld nodig. Bedenk wat de gevolgen kunnen zijn van je actie. Tel (soms) tot 10! Geef ook op tijd een complimentje. En … blijf de leuke dingen vooral samen delen. Je bent ook – en vooral nog – ouder.

Tip 4 - school thuis

‘Waar gaan we zitten?’
Bij elkaar? Dat is gezelliger én dan kun je iedereen ook wat beter in de gaten houden. Of liever allemaal apart?

Het kan allebei. Een belangrijke tip is misschien nog wel om het regelmatig af te wisselen. De ene activiteit levert namelijk meer 'overlast' op dan de andere. En niet iedereen kan zich even goed concentreren. Zoek daarom naast je gezamenlijke plek ook een rustigere plaats uit. Kijk wat kan en wat handig is. Is er in de woonkamer nog een hoekje? In de keuken of in een slaapkamer? Of – vooral voor klanten van het hoger onderwijs – op zolder! Het is niet voor niets hoger onderwijs!

Tip 5 - het schema

Denk vooruit is een heel belangrijke tip bij thuisonderwijs. Bereid steeds de dag van morgen alvast voor. Dat is het halve werk. Echt!
Kijk eerst naar de taken die de school aanbiedt. Daarmee maak je een gezamenlijke planning, een schema. Voor je kinderen en voor jezelf. Met begintijden en taken. Dan zien je kinderen meteen ook wanneer jij moet werken en niet gestoord kan worden. Laat die tijd daarom samenvallen met hun concentratiewerkjes. Zorg er natuurlijk wel voor dat er voldoende tijd overblijft om je kinderen te helpen, juf of mees.
En niet te vergeten: geef in je schema ook aan wanneer iemand digitaal moet werken (tablet of laptop). Probeer het zo in te plannen dat iedereen vooruit kan.
Print het schema vervolgens voor iedereen uit, zodat duidelijk wordt wat de dag gaat brengen. Kun je vooraf ook al werkbladen printen? Doen!

Tip 6 - evenwicht

• Plan niet te strak. Gun je kind de tijd.
• Begin een tijdsblok met iets wat concentratie vergt.
• Bewaar leukere dingen voor het laatst.
• Wissel af: leuk en minder leuk, met hulp en zelfstandig.
• Plan rustige taken voor iedereen tegelijkertijd. Goed voor de concentratie.
• Moet je zelf even telefoneren? Doe het in een pauze of op een rustige plaats.
• Gebruik een timer om te laten horen wanneer de tijd om is.

Laat je kinderen in hun pauze zelf kiezen wat ze (binnen de regels van RIVM) gaan doen.
Extra tip: kleur het schema en versier het met leuke tekeningetjes.

Tip 7 - lees en schrijf

Laat je kinderen lekker veel lezen. Ze kunnen best zelf boeken kiezen. Boeken zijn er genoeg. Hier zijn er alvast een paar. En let op! Stripboeken met tekst zijn echt niet verboden. Die laten je gemakkelijk over het verhaal praten. Wijs iets aan en vraag: ‘Hé, wie is dat daar?’ Zo’n gesprekje is altijd belangrijk bij lezen. Het is goed voor de woordenschat.
Verschillende bibliotheken hebben creatief meegedacht. Zij kunnen je in deze coronatijd nog steeds goed helpen. Kijk wat jouw bibliotheek voor je kan doen. Ook op internet is er veel aanbod. Er zijn veel goede aanbieders voor het zo belangrijke begrijpend lezen en ook voor het minder bekende, maar niet minder leuke theaterlezen. Een lichtpuntje: deze tijd is uitermate geschikt om leuke leesmeters te maken.
Laat je kinderen ook regelmatig creatief schrijven. Verzin een gekke opdracht. Prikkel de fantasie. Een titel als ‘Toen ik zelf een dagje de baas was’ kan voor jou als ouder verrassend leuk uitpakken. Misschien steek je er wat van op.

Tip 8 - 'Ik snap het niet!'

Loopt je kind tegen een probleem aan? Vraag dan hoe de leerkracht het meestal uitlegt. Dan hoor je meteen wat je kind al weet. Het zou je op weg kunnen helpen. Maar wat als je kind dat niet weet, of wanneer jij niets van die aanpak snapt? Zet er dan gewoon een dikke vette punt achter. Stel je kind gerust en blijf niet aanmodderen. Geef dat door aan de leerkracht. Die weet vast raad of legt het (online) nog eens uit.

Of toch jouw oude vertrouwde manier maar eens proberen? Als je die nog kent. Misschien werkt het, maar kies er niet te snel voor. Er is een verschil tussen iets snappen en een ezelsbruggetje leren. Je kind kan erdoor in verwarring raken. Niet ieder kind kan een andere strategie aan. Zet je dat te lang door, dan ben je met dat thuisonderwijs ‘nog verder van huis’.

Tip 9 - tussendoortjes

Andere manieren om niet gillend gek te worden?

• Misschien denk je dat de volgende tip niets met thuisonderwijs te maken heeft. Toch is niets minder waar. Doe gewoon eens een spelletje tussendoor. Veel online aanbieders bieden in deze tijd van thuisonderwijs hun aanbod gratis aan.
• Ga even de tuin in of naar je balkon. Een kwartiertje ‘onderhoud’ met de kinderen. Vertel alles wat je weet over de planten en de dieren die je ziet. Stel vragen.
  ‘Ken je die vogel?’
  ‘Waarom denk je dat dat torretje juist daar zit?’
• Ook muziek (maken of beluisteren) leent zich goed voor uitgebreide tussendoortjes. Je krijgt vaak weer nieuwe energie.
• Bespreek waarom we in deze situatie zitten. Hoe is de crisis ontstaan en wat doet iedereen eraan? Leg uit waarom we ons goed aan de regels moeten houden. We willen opa en oma – nee, iedereen – gezond houden. Dokters en hulpverleners smeken het je. Liever geen struisvogels nu.

Tijdens het typen van deze tips heb ik een kleine honderd keer mijn handen gewassen.

Tip 10 - smikkelen en smullen

Ja, elke dag komt het weer terug: ontbijt, lunch en avondeten. Waarom zet je de voorbereiding ervan ook niet op je programma? Zoek een lekker recept op of laat je kind dat doen. Bij het bereiden komen vaak maten en gewichten voorbij. En een tijdsplanning. Een goede rekenles.
Het samen – of zelfstandig – bereiden van de maaltijd levert op termijn een win-winsituatie op. Dat kan niet mis. Zo wordt elke maaltijd nóg waardevoller. Leuk, leerzaam en lekker!

Tip 11 - klaar!?

Aan het eind van de school-/werkdag hoor je de verzuchting: ‘Ik ben klaar!’ Vaak is het dan slim om even stil te staan bij wat er allemaal goed ging. En wat ging er minder fijn? Kun je daar samen iets aan doen? Doen dan! Maak afspraken.
Sommige dingen kun je jammer genoeg niet veranderen. Accepteer die.

En wat spreek je af als het werk van de dag niet af is? Was het schema te vol? Was het werk te moeilijk? Schuif een deel dan gewoon door naar de volgende dag. Dan is iedereen weer fris.
Als het werk niet klaar was, omdat je kind geen zin had, niet doorwerkte of taken oversloeg, is het een ander verhaal. Spreek dan duidelijk af wanneer het echt af moet zijn. En schrijf dat duidelijk op het schema.

Tip 12 - de laatste

Hier is alweer de laatste van de 13 tips voor thuisonderwijs.

Overkomt het jou ook zo vaak? Die schrik: wat? Is het al zo laat?!
Ga op tijd naar bed. Morgen is er weer een dag. Maar echt, denk pas aan die dag als de wekker gaat.
Welterusten!

Tip 13 - vooruit, de allerlaatste tip

Houd het weekend vrij voor leuke dingen. Zo heb je als vanouds een indeling met een onderscheid in werken en vrije tijd. Die noodzakelijke buffer tussen de werkweken. Het geeft rust en ritme.

Hopelijk heb je iets aan mijn tips voor thuisonderwijs. Ik wens je een mooie tijd toe, in goede gezondheid voor jou en de mensen om je heen.

---

Delen? Graag!

Maak 4.000.000 juffen en meesters blij!

---